Er is een breed verlangen naar praktische preken. Dat is niet alleen in Zeewolde zo, maar dat is ook zo in Heemse, en dat is ook zo in Lelystad waar ik vanmiddag toevallig voorga. Mensen willen praktische preken. U wilt praktische preken waarmee u aan de slag kunt van maandag t/m zaterdag. En ik ben ontzettend blij met dat verlangen. Want daarachter zit de wens om met God te leven. U/jij wilt het geloof een plek geven in het dagelijks leven. Daar ben ik echt blij mee. Je moet er niet aan denken hoe het zou zijn als dat verlangen er niet was.

Hoe praktisch is het geloof?

Tegelijk vraag ik me wel eens af, is geloven wel praktisch? Zou het misschien zo kunnen zijn dat geloven bij voorbaat onpraktisch is? Het is helemaal niet praktisch om bijvoorbeeld eerlijk te zijn. Vanuit je geloof weet je dat je eerlijk moet zijn. Je mag niet liegen, God wil dat je de waarheid spreekt en dat je betrouwbaar bent. Je hebt het zojuist nog gehoord in het negende gebod. En ik kan het evangelie in dit gebod ook nog wel laten zien, maar dat voert nu even te ver. In ieder geval, vanuit je geloof weet je dat je eerlijk moet zijn, dat is de boodschap van de zondag. Maar praktisch is dit niet van maandag t/m zaterdag. Want, jongens en meiden, maandagochtend begint het al: je huiswerk niet gemaakt. Dan is het toch super onpraktisch om de waarheid te vertellen? ‘Ik had geen zin’, dan krijg je gewoon een 1. En broeders en zusters, maandagmiddag: je baas vraagt van je om iets buiten de regeltjes om te doen. Iets dat niet helemaal klopt, maar wat alleen jullie tweeën weten. Wat zeg jij dan? De vorige keer toen je tegen je baas inging dreigde hij met ontslag. Dan is geloof toch super onpraktisch? Zo kunnen we de hele week aflopen tot en met de zaterdag. Geloven is niet praktisch. Het maakt de dingen vaak alleen maar ingewikkelder. Geloven sluit heel vaak niet aan op ons leven en op wat wij willen. Hier hebt u niet alleen last van, en niet alleen jullie jongens en meiden, maar ik net zo goed. Ik vind geloven niet altijd praktisch, heel vaak is het ronduit onpraktisch.

Vanuit Hebreeën 11 heb ik hier over nagedacht in de afgelopen week. Daar betaalt u mij voor, om daar over na te denken. Dat vind ik dan weer wel praktisch, maar vanuit u gezien is geld in een kerk steken natuurlijk niet praktisch, wat levert dat nou op? Qua belegging zeer onpraktisch. Wees vrijgevig, is de boodschap van de zondag, maar dat is van maandag tot en met zaterdag niet het meest praktische wat je met je geld kunt doen. Wat Hebreeën 11 nu laat zien is dit: dat je het geloof niet in je dagelijks leven moet proberen in te passen, dat is beperkend, maar dat je je dagelijks leven op een hele verrassende manier moet laten verruimen door het geloof. Laat je geloof allerlei ongedachte luikjes openen in je dagelijks leven, met hele praktische consequenties. Ik denk dat wij vaak ons dagelijks leven als een vast gegeven hanteren waarin het geloof van de zondag dan zijn plek moet krijgen. Je kunt het ook omdraaien: mijn geloof is het vaste gegeven, het uitgangspunt, en ik ben benieuwd wat voor verrassende, praktische dingen dat in mijn dagelijks leven uitwerkt. Dat is geen beperkende benadering maar een verruimende. Volgens mij klopt het zo beter, die link tussen geloof en praktijk, tussen de zondag en de rest van de week. Dit inspireert mij veel meer. Wanneer je je dagelijks leven laat invullen door je geloof dan gaan er hele bijzondere, verrassende, praktische dingen gebeuren.

Wat je geloof kan uitwerken

Ik ga voorbeelden geven vanuit Hebreeën 11 want daar zie je het gewoon staan. In Hebreeën 11 ontdek je wat het geloof uitwerkt op een ontzettend praktisch niveau. In je bijbel zou je boven dit hoofdstuk kunnen schrijven: ‘Wat het geloof kan uitwerken’. Let maar eens op.

Abel

‘Door zijn geloof had het offer dat Abel aan God bracht meer waarde dan dat van Kaïn’ (vers 4). Wat het geloof hier uitwerkt is diepe, echte, praktische offerbereidheid. Het is niet toevallig dat Abel en zijn offer als eerste worden genoemd. Abel is niet de eerste mens, toch wordt hij als eerste genoemd. Met zijn offer. Dat vanuit diepe liefde voor God voortkwam. En dat wordt gewoon heel praktisch: hij pakte op maandagochtend een schaap uit zijn kudde, hij zet het het mes op de keel en hij geeft het aan God. Dat werkte zijn geloof uit. Compleet onpraktisch vanuit de mens gezien: een schaap doden en verbranden dat je eerst gevoed hebt, verzorgd hebt, waar je de wol goed van kunt gebruiken. Door het geloof kwam Abel tot deze verrassende praktische daad. Ik zei: het is niet toevallig dat Abel en zijn offer als eerste worden genoemd in hoofdstuk 11, want in hoofdstuk 10 ging het over de offerbereidheid van Jezus. Vanuit Psalm 40: ‘Ik ben gekomen, God, om uw wil te doen’. Ook niet heel praktisch. Maar het werd wel heel praktisch toen zijn bloed langs het kruis op Golgota naar beneden drupte. Voel je hem? Geloven is totaal niet praktisch. Het past niet in je dagelijks leven. Maar het moet wel heel praktisch worden. En het moet ook echt een plek krijgen in je dagelijks leven. Dus draai het om: zoek niet naar waar je het geloof van de zondag een plekje kunt geven in jouw leven door de week, maar laat je geloof je door de week tot verrassende, ongedachte, onlogische praktische daden brengen. Offerbereidheid bijvoorbeeld. Geloof kan dat in je leven uitwerken. Door het geloof kun jij je geld weggeven. Straks gaan we weer lekker op vakantie allemaal. Bedenk eens voor jezelf: is jouw vakantiebudget en wat jij per jaar aan de kerk geeft ongeveer hetzelfde? Dat is een spannende vraag. En heel praktisch. Ik zeg niet dat dit de norm moet zijn maar offer jij, vanuit de zondag, door de week geld en tijd aan God?

Henoch

Weet je wat het geloof in zijn leven uitwerkte? Wat het geloof dus ook in jouw leven kan uitwerken? Door het geloof gaf Henoch God vreugde (vers 5-6). God was blij met Henoch. Waar moet je dan aan denken? De man was een voorbeeldige gelovige, iemand die te midden van een ontaarde wereld God bleef dienen. Terwijl iedereen om hem heen zei: God bestaat niet, bleef hij zeggen: God bestaat wel. Dat was niet gemakkelijk voor hem, hij werd uitgekotst. Daarom nam God Henoch weg: ‘Hij werd naar elders overgebracht, om niet te hoeven sterven.’ Zijn geloof was zo bizar praktisch en zichtbaar dat iedere ongelovige in zijn buurt een bloedhekel aan hem had. Ik zeg niet dat jij daarnaar moet zoeken (de bijbel zegt ook: uw vriendelijkheid zij alle mensen bekend, Filippenzen 4:5) maar ben jij zo gericht op God, zo gefocust op God, zondag en door de week, dat ongelovigen zeggen: die is gek, die leeft in een andere wereld? Want daar gaat het om bij alle namen in dit hoofdstuk: zij waren vreemdelingen op aarde. Op weg naar een ander land. Een vaderland, een stad met fundamenten, door God zelf ontworpen en gebouwd. Het nieuwe Jeruzalem, lees het boek Openbaring. Openbaring en Hebreeën horen bij elkaar, beiden geven je een blik in de hemel. Van hoe het nu in de hemel is. Openbaring laat je Jezus zien als het Lam dat regeert, Hebreeën laat je Jezus zien als de Hogepriester die nu bij het altaar staat, bij de troon van God. Ik denk wel eens: zitten wij niet veel te vast aan deze wereld? Wij proberen het geloof in ons leven hier in te passen, maar het geloof trekt je leven los van deze wereld. Het geloof opent ramen naar een heel andere werkelijkheid. En met het zicht op die werkelijkheid leef je dan in deze wereld. Heel praktisch, niet zweverig, maar jouw praktisch handelen wordt verrassend. Je offert, dagelijks. Je focust dagelijks op God, waarmee je Hem vreugde geeft. En dit lijstje gaat nog even door. Kijk maar eens naar Noach.

Noach

Door het geloof bouwde Noach een ark (vers 7). Praktisch? Nee, het ding stond op het land. Praktisch? Ja, jaren lang stond Noach ‘s ochtends op, pakte na het ontbijt zijn gereedschap, liep naar het bos, zaagde bomen om, maakte er planken van, gaf zijn jongens opdrachten. Hoe praktisch wil je het hebben? Bij Noach zie je opnieuw iets wat het geloof kan uitwerken in het dagelijks leven, wat jouw geloof kan uitwerken. Namelijk: bizarre bouwwerken (zo noem ik het maar even). Het geloof bouwt bizarre bouwwerken. Denk daarbij ook aan Jezus, Hij bouwt de kerk. Is er op de wereld een gekker bouwwerk te vinden? Dan bedoel ik niet de kerk als gebouw van steen, maar de mensen. Jezus bouwt zijn kerk, van het begin van deze wereld tot aan het einde (Zondag 21 van de Catechismus). Waar bouw jij eigenlijk aan? Ambtsdragers bouwen in navolging van Jezus aan de kerk. Misschien denken zij wel eens: waar ben ik aan begonnen, heeft het wel zin? Ja, voor de wereld die komt. Hier op aarde niet altijd. Hier op aarde is kerk zijn soms heel onpraktisch: jong en oud bij elkaar, mensen met verschillende meningen bij elkaar, niet praktisch. Maar in de stad met fundamenten komen ze elkaar ook tegen, dan is het wel zo praktisch om nu alvast te oefenen.

Abraham

Wat het geloof in Abrahams leven uitwerkte was dat hij een grote reis maakte (vers 8-10). Niet praktisch om bij zijn familie weg te gaan. Maar ‘door zijn geloof ging Abraham, toen hij geroepen werd, gehoorzaam op weg.’ Dat was wel heel praktisch: bord in de tuin: ‘Te koop’. Een tent aanschaffen. Spullen inpakken. Door het geloof. De meesten van ons zullen straks ook hun spullen inpakken, lekker een paar weekjes op reis. Maar ik weet niet of dat ‘door het geloof’ is. Daar geloof ik eigenlijk niks van. Ik ga ook niet ‘door het geloof’ op vakantie, maar gewoon om uit te rusten. Maar de vraag is wel: is mijn leven een reis? Bid ik daar elke ochtend om: Heer, maak mij los van mijn huis, mijn bezit, mijn werk, mijn vakantie, zodat ik onderweg kan naar u. Zodat ik u nader. Weet je het nog, God wil dat jij Hem vrijmoedig nadert. In gebed, maar ook echt, fysiek. Ben jij onderweg? Je geloof kan dat uitwerken.

Sara

‘Door haar geloof ontving ook Sara, hoewel ze onvruchtbaar was gebleven en niet meer in de bloei van haar leven was, de kracht om een kind te verwekken, en wel omdat ze vertrouwde op degene die de belofte had gedaan’ (vers 11). Wacht even, kan het geloof dit uitwerken? Kun je door te geloven een kind krijgen? Dit schuurt. Moeten we hier toch niet wat meer de realiteit laten spreken? Of zijn we misschien te nuchtere gelovigen? Leven wij te veel in de realiteit van deze wereld? Geloven wij wel in de wonderen van de bijbel maar niet in wonderen voor vandaag? Geloven wij wel in genezing in de tijd van de bijbel maar verwachten wij geen genezing vandaag? Je kunt ook te realistisch zijn, te nuchter, op het ongelovige af. Wat het geloof in Sara’s leven uitwerkte was niet mis. En het was heel praktisch: door haar geloof stond ze luiers uit te wassen. Ook Jezus heeft door zijn geloof nageslacht verwekt. Kijk maar in Hebreeën 2:13, daar staat dat Jezus heeft gezegd: ‘Hier sta ik met de kinderen die God mij heeft gegeven.’ Dan bedoelt Jezus geen biologische kinderen maar geestelijke kinderen, geboren uit God (Johannes 1:13). En waarom zou jij je geloof niet op die manier praktisch maken? Door tijd en aandacht te hebben voor de geloofsontwikkeling van de kerkjeugd? En van je eigen kinderen, als God je die gaf. Is dat praktisch? Nee, je kunt je kinderen beter helpen met wiskunde, met hun toekomst hier op aarde. Is het praktisch? Ja, heel praktisch, want dat betekent de bijbel pakken, aan tafel lezen, daar over doorpraten, er voor je kinderen zijn wanneer ze vragen hebben, naar de book-inn fietsen en een dagboekje voor ze kopen.

Als je verder leest in Hebreeën 11 (ik ga samenvatten) dan zie je nog een paar dingen die het geloof uitwerkt. Namelijk: ongelofelijke geloofskracht. Abraham was bereid zijn zoon Isaak te offeren omdat hij geloofde dat God hem uit de dood kon opwekken. Zo heeft Jezus zichzelf geofferd omdat Hij geloofde dat God hem uit de dood kon opwekken. En Isaak en Jakob (vers 20 en volgende) spraken een zegen uit die op dat moment totaal onwaarschijnlijk was, namelijk het bezit van een eigen land. Zij deden dat door het geloof. En in Jozefs leven werkte het geloof uit dat hij over zijn eigen graf heen kon kijken. Aan het eind van zijn leven sprak hij van de uittocht, hij zei dat zijn gebeente dan moest worden meegenomen. In het leven van Mozes’ ouders werkte het geloof een enorme moed uit, zij verstopten hun kind en riskeerden daarmee de dood. Mozes zelf wees door zijn geloof het rijke luizenleventje aan het hof van Egypte af. En zo kun je nog wel even doorgaan, maar net als de Hebreeënschrijver zeg ik: de tijd ontbreekt me om het allemaal te vertellen (vers 32). Maar zie je wat het geloof kan uitwerken op een heel praktisch niveau? De boodschap van Hebreeën 11 is: laat je dagelijks leven vullen met het geloof en wat het uitwerkt. Zo pas je het geloof niet in in jouw dagelijks leven, beperkend, maar zo zet het geloof allerlei ongedachte luikjes open in je leven die tot hele concrete, praktische daden leiden.

Meer redenen om te blijven geloven

Tot slot, geloof jij dat jouw geloof dit kan uitwerken? Zulke grote, bijzondere dingen en dat gewoon door de week? De Hebreeënschrijver zegt: jij hebt nog veel meer reden om te geloven in Gods belofte; dan gaat het over de belofte van een vaderland, de stad met fundamenten, het nieuwe Jeruzalem. Al die voorbeelden van wat het geloof uitwerkte in de levens van de geloofsgetuigen van Hebreeën 11 hebben hiermee te maken, met het onderweg zijn naar het vaderland. Onderweg heb je ongedachte offerbereidheid nodig en dat je gefocust bent op God, je hebt het lef nodig om te bouwen aan de kerk en te investeren in de jeugd, je hebt geloofskracht en moed nodig en geloof in de opstanding. Geloof je dat jouw geloof dit kan uitwerken in jouw leven? De Hebreeënschrijver geeft twee redenen waarom dat bij jou en mij nog meer voor de hand ligt dan bij de mensen uit het Oude Testament. Allereerst: wij kennen Jezus. Dat is een rode draad in de Hebreeënbrief: hou vol, blijf geloven, nu nog meer dan in de tijd van Mozes, nu nog meer dan in de tijd van de tabernakel en tempel, want Jezus is de apostel en hogepriester van ons geloof (Hebreeën 3:1). Hij verzoent onze zonden in het echte heiligdom, in de hemel bij God. In Jezus worden alle beloften van God ingelost (2 Korintiërs 1:20). De tweede reden om te blijven geloven is een hele mooie, daar eindigt dit hoofdstuk mee (vers 39-40): God  heeft de mensen van het Oude Testament expres laten wachten op de vervulling van de belofte, zij zijn zelfs gestorven zonder het beloofde vaderland te hebben gezien, alleen maar omdat God ons erbij wilde hebben. God wilde ‘hen niet zonder ons de volmaaktheid laten bereiken.’ Zij moesten wachten omdat wij nog geboren moesten worden. Zij stierven zonder het beloofde gezien of ontvangen te hebben omdat God jou erbij wil hebben. God wil jou erbij hebben! Als dat geen reden is om vol te houden. En ben je het de geloofsgetuigen van Hebreeën 11 ook niet verplicht? Amen.