Is Jezus welkom bij jou thuis? Dat is het thema van deze maand. Het is ook het thema van deze dienst en van deze preek. Ik kan me voorstellen dat je die vraag beantwoordt met: ja natuurlijk! Het zou toch al te gek zijn als Jezus niet welkom was in je huis, en daarmee ook in je leven. Een groot deel van je leven speelt zich af in huis. Wie je binnenlaat in je huis, laat je daarmee ook een beetje binnen in je leven. Hij of zij ziet de foto’s aan de muur, de prulletjes op de kast, een mandje met boeken of tijdschriften. Mensen zien iets van jouw leven als ze bij je op de bank zitten. Daarom ruimen we ook even op als we visite verwachten, onbewust doen we ons toch iets beter voor dan we zijn. Nu we door corona geregeld online ontmoetingen hebben kijken we ook opeens op andere plekken bij mensen binnen, dan zitten ze ergens in een slaapkamer of op een zolder. Best privé eigenlijk.

Maar even terug naar Jezus, is Hij welkom bij jou thuis? Ja natuurlijk, zeggen we. Het liefst op afspraak want dan kunnen we nog even opruimen. Maar hoe is Jezus welkom bij jou thuis? Ik kan me voorstellen dat je denkt: het is eigenlijk best een eer om Jezus thuis te ontvangen. Je voelt je vereerd dat Hij bij jou thuis komt. Je hoopt eigenlijk dat de mensen uit de straat zien dat Hij bij jou aanbelt. Misschien laat je Hem even extra lang voor de deur staan in de hoop dat nog meer mensen zien dat Hij bij jou thuis komt. Ontvang jij Jezus in je huis als een geëerde gast? Net zoiets als dat je de burgermeester op bezoek krijgt als je zoveel jaar getrouwd bent, iets wat je aan anderen kunt vertellen?

Het kan natuurlijk ook zijn dat je Jezus ontvangt omdat het nou eenmaal moet. Als Hij belt voor een afspraak heb je niet het lef om nee te zeggen. Maar eigenlijk zit je er niet op te wachten. Je bent druk, je hebt geen zin in kritische vragen. Maar je denkt, ik zit het wel uit. Hij gaat vanzelf weer een keer weg en dan kan ik verder met wat ik aan het doen was.

Wat ook nog kan is dat je Jezus uitnodigt omdat je je een oordeel over Hem wilt vormen. Je wilt weten wie Hij is en hoe Hij is, vormt Hij een bedreiging voor jouw positie? Je ontvangst is dan ook niet echt hartelijk te noemen, eerder wat afstandelijk en uit de hoogte. Of jullie vrienden worden hangt er maar net van af of Jezus een beetje in jouw straatje past.

Hoe is Jezus welkom bij jou thuis? Dat Hij bij je welkom is geloof ik wel, maar hoe? Als graag geziene gast, als noodzakelijk kwaad, als iemand over wie jij je een oordeel wilt vormen? In al die situaties hou jij de regie. Dat vinden we ook wel zo prettig, we bepalen zelf wat er in ons huis gebeurt. Er is nog een manier waarop je Jezus kunt ontvangen, maar daar wordt eigenlijk niemand blij van. Ten minste niet in eerste instantie. Je kunt Jezus namelijk ook in je huis ontvangen als iemand die jouw leven op zijn kop gaat zetten. Vaak zal dat niet jouw bedoeling zijn, maar is het iets dat je overkomt. Je zag het ook niet aankomen, het gebeurde opeens. Hij nam het initiatief. Dat was even slikken, jij verloor de regie. Maar toen je eenmaal door had wat er gebeurde was je er gigantisch blij mee.

Dit is wat er gebeurt in het leven van Zacheüs, we hebben het verhaal gelezen in Lucas 19. Zacheüs wilde zich een oordeel vormen over Jezus. Hij wilde Jezus zien ‘om te weten te komen wat voor iemand het was’. Maar hij is klein van stuk en daarom klimt hij in een boom. Als Jezus onder de boom staat kijkt Hij omhoog en zegt: ‘vandaag moet ik in jouw huis zijn.’ Dit is het punt waarop Zacheüs de regie verliest. Jezus neemt hier het initiatief. Jezus komt niet op Zacheüs’ voorwaarden bij hem op bezoek, nee Jezus nodigt zichzelf uit en zet het leven van Zacheüs op zijn kop. Het leven van Zacheüs verandert totaal, hij gaat opeens compleet ander gedrag vertonen. Jezus kapselt Zacheüs helemaal in. Zacheüs wordt een gast in zijn eigen huis en op de een of andere manier bepaalt Jezus opeens wat er daar gebeurt.

Ik denk dat hier de kern van het verhaal zit: kapsel jij Jezus in of kapselt Hij jou in? Probeer jij Jezus in jouw straatje te passen of ga jij de weg die Hij wijst? Wij houden graag de regie, maar het is de vraag of je daar gelukkig van wordt. We hebben ook gelezen hoe Simon de Farizeeër Jezus ontvangt (Lucas 7:36-50). Die ontvangst is het tegendeel van de ontvangst door Zacheüs. Simon de Farizeeër lijkt Jezus meer te ontvangen als een geëerde gast. Notabelen onder elkaar, mensen van gelijke stand. Er zit ook een randje aan van ‘het is dat het moet’. Simon ontvangt Jezus niet echt hartelijk: Jezus’ voeten worden niet gewassen, de begroeting is kil en een koekje bij de koffie kan Jezus wel vergeten. Wat wil Simon eigenlijk duidelijk maken; dat Jezus blij moet zijn dat Hij überhaupt bij hem op bezoek mag komen?

Hoe is Jezus welkom in jouw huis? Die vraag blijft rondzingen. De vraag heeft te maken met hoe je naar jezelf kijkt en hoe je naar Jezus kijkt. Ik denk dat de meesten van ons Jezus wel op bezoek willen hebben. Je bent gelovig, je bent zijn volgeling, het is toch een eer als Hij bij jou thuis komt? Maar overgezet naar onze tijd, wat doet Jezus? Hij gaat naar Amsterdam, doelbewust loopt Hij naar de rosse buurt en Hij gaat naar binnen bij een raamprostituee om daar uitgebreid te gaan zitten eten. Zouden wij ons niet een beetje gepasseerd voelen, wij nette gelovigen die ons best doen om goed te leven? Hoor je de mopperaars in Lucas 19:7? ‘Allen die dit zagen, zeiden morrend tegen elkaar: ‘Hij is het huis van een zondig mens binnengegaan om onderdak te vinden voor de nacht.’ Dat moet er nog bij komen, dat Jezus bij een prostituee blijft slapen. Wat heeft Hij überhaupt te zoeken in Amsterdam? Kan Hij niet beter naar Heemse komen? Dan verzinnen we nog wel bij wie Hij het beste de nacht kan doorbrengen. Maar wacht eens even, hoe denken we dan over Jezus en hoe denken we over onszelf? Hebben wij Jezus wat te bieden of heeft Hij ons wat te bieden? Heeft Jezus iets van ons nodig of hebben wij iets van Jezus nodig?

In Openbaring 3 zegt Jezus: ‘Ik sta voor de deur en klop aan.’ Jezus wil bij ons binnenkomen, Hij wil ons leven binnenkomen. En wij zeggen: ja natuurlijk, kom binnen. Maar dan wordt het spannend, want hoe mag Hij binnenkomen? Wij hebben vaak niet door wie Jezus is. Hij staat voor de deur als dokter - ben ik ziek dan? Hij staat voor de deur met tassen vol geld - heb ik schulden dan? Hij staat voor de deur en als ik open doe zegt Hij: ‘sta op uit de dood!’ - wie zegt dat ik dood ben? Jezus staat voor de deur en Hij klopt aan want Jezus zoekt en redt wat verloren was. Als je dat niet door hebt wordt het een heel ongemakkelijk bezoek. Snap je nu waarom Zacheüs zo blij is met Jezus’ bezoek? Zacheüs wilde weten wie Jezus was, maar Jezus laat merken precies te weten wie Zacheüs is. Dat geeft Zacheüs de ruimte om het ook voor zichzelf toe te geven: ik ben een grote smeerlap. Ik heb mensen tekort gedaan, ik heb mensen benadeeld, ik dacht dat rijkdom me gelukkig zou maken. Op het moment dat hij dat inziet -zijn zonde, zijn vast zitten aan het kwaad- kan hij Jezus vol vreugde ontvangen als zijn redder.

Jezus zegt: Ik wil in jouw leven komen als brenger van de alternatieve wereld. Wat bedoel ik daarmee? Wij leven in een wereld waarin we ongegeneerd met onze eigen belangen bezig kunnen zijn, waarin we veroordelen wie anders is of denkt dan wij, een wereld waarin we mensen uitsluiten en buitensluiten en waarin we onrecht en oneerlijkheid gewoon laten bestaan. Jezus is naar de aarde gekomen om een andere wereld te brengen, een alternatieve wereld. Een wereld waarin God centraal staat, waarin we oog hebben voor elkaar, waarin recht gedaan wordt en alles eerlijk verloopt. Een wereld waarin niemand wordt buitengesloten, vernederd, tekort gedaan of benadeeld. Die wereld komt Jezus brengen. En Hij wil hem achter jouw voordeur brengen, want de alternatieve wereld begint bij jezelf. Kapselt Jezus jou in met zijn nieuwe wereld of hou je Hem liever buiten de deur?

Ik denk dat dit afhangt van het feit of jij blij bent met Gods nieuwe wereld. Vind je de vreugde van Zacheüs ook niet vreemd? En dat hij de helft van zijn bezit weggeeft? Waar komt die vreugde vandaan? Is dat niet dat je ontdekt hebt dat deze wereld echt niet goed is? En dat de wereld die God voor ogen heeft wel goed is? Goed voor mens en dier en tot eer van God? Soms zie je hoe stukjes van de alternatieve wereld goed doen en vreugde geven. Bijvoorbeeld als mensen iets doen voor een ander in nood. Of als mensen trouw blijven en blijven liefhebben waar hen dat heel veel kost. Of als mensen geven en delen op een verrassende manier. Of als mensen een liefde voor Gods schepping laten zien die uitstijgt boven het platte vlak van deze aarde. Daarin zie je iets van hoe de nieuwe wereld van God mensen werkelijk blij maakt.

Hoe wordt dit praktisch in je leven? Ga je huis maar eens bij langs. Zolang Jezus nog op je bank zit in de opgeruimde woonkamer loopt het allemaal wel los. Toch valt daar wel de beslissing: wie heeft hier de leiding, wie bepaalt wat er in dit huis gebeurt? Maar als ik even naar de keuken ga om koffie te halen schrik ik van de propvolle weekplanner. Het is te hopen dat Jezus niet te lang blijft. Als ik merk dat de koffiemelk op is loop ik naar de bijkeuken, wat een rommel ligt daar eigenlijk. Dat kan Jezus maar beter niet te zien krijgen. Opruimen is nooit mijn sterkste kant geweest en eerlijk gezegd geldt dat ook voor mijn slechte gewoonten. Ik gooi ze opzij, daar blijven ze liggen en voor ik het weet struikel ik er weer over. Terug in de woonkamer vraagt Jezus of Hij even boven mag kijken. Ik schrik me wild, wat bedoelt Hij, mijn slaapkamer? Wil Hij weten wat ik daar doe? Of de vliering waar al die dingen liggen waar ik geen afstand van kan doen: mijn bezit? Of de badkamer, met de vuile was? Straks wil Hij ook nog naar de kelder, waar mijn donkere herinneringen liggen, schimmelend in de muffe lucht. Snap je wat ik bedoel? Laat Jezus binnen in alle aspecten van je leven. Laat Jezus het voor het zeggen hebben in je relaties, je prioriteiten, je omgang met je bezit. Laat Jezus je vuile was doen; Hij wil je zonden echt vergeven. Ga met Jezus de kelder in om die donkere herinneringen op te ruimen zodat jij die deur niet meer krampachtig dicht hoeft te houden. Laat Jezus toe in je bijkeuken, laat Hem je helpen om zonden en verleidingen op te ruimen zodat je niet meer struikelt.

Vaak laten we Jezus buiten staan, op de stoep. De regie opgeven is moeilijk. Dat vind ik ook. Je wilt je leven graag houden zoals het is. En als we Jezus al binnen laten dan is het vaak alleen in de gang waar Hij nauwelijks kwaad kan. Hooguit mag Jezus een beetje door het sleutelgat kijken. Hoe welkom is dat? En hoe dom, want wij blijven dan dus in het donker staan. Aan onze kant van de deur is het donker maar aan zijn kant is het licht. Maar op het moment dat jij angstig door de knieën gaat en door het sleutelgat naar buiten kijkt, zie je Hem. Zie je Jezus, zie je zijn liefde en het licht dat Hij meebrengt. Jezus staat voor de deur en Hij klopt aan. Laat jij Hem binnen, in je hele huis? Amen.